Zajęcia rewalidacyjne
Zajęcia rewalidacyjne są integralną częścią edukacji, wspomagają rozwój uczniów z niepełnosprawnością intelektualną.
Uczniowie objęci są różnymi rodzajami zajęć w zależności od indywidualnych potrzeb.
Poznanie
Aktywny udział uczniów w zajęciach rewalidacyjnych (korekcyjno- kompensacyjnych, logoterapii, socjoterapii, biblioterapii, usprawniania ruchowego i psychoruchowego) zapewnia optymalny rozwój umysłowy, fizyczny i społeczny wychowanków. Podstawą pracy z uczniem jest wieloaspektowa diagnoza dziecka, która stanowi kanwę konstruowania indywidualnego programu korekcyjno- usprawniającego. Zespół nauczycieli zajęć rewalidacyjnych korzysta z wielu narzędzi diagnozy pedagogicznej, a także wypracowuje własne arkusze diagnostyczne.
Wspomaganie
Wielokierunkowe działania nauczycieli zespołu rewalidacyjnego wynikają z konieczności zapewnienia maksymalnego wsparcia uczniom z różnorodnymi dysfunkcjami.
Dotyczą one:
- usprawniania technik szkolnych (pisania, czytania, liczenia)
- korekcji wad wymowy, poszerzania zakresu słownictwa
- doskonalenia słuchu fonematycznego
- usprawniania w zakresie motoryki dużej i małej
- doskonalenia kompetencji matematycznych
- doskonalenia koordynacji wzrokowo- ruchowo- słuchowej
- kształtowania autoorientacji i orientacji przestrzennej
- wielozmysłowego poznawania świata
- doskonalenia samoobsługi i zaradności życiowej
- kształtowania umiejętności komunikacji interpersonalnej
- profilaktyki zachowań agresywnych i uzależnień
- rozwijania zainteresowań (plastycznych, muzycznych, czytelniczych, pracy z komputerem)
Skuteczność
Indywidualne podejście do ucznia pozwala na uzyskanie konkretnych korzyści dla rozwoju jego mowy, funkcji poznawczych, motorycznych i społecznych. Miejsce prowadzenia zajęć (gabinety z nowoczesnymi pomocami dydaktycznymi) i forma pracy (gry, zabawy, ćwiczenia) często z komputerowym wspomaganiem procesu edukacji oraz możliwość indywidualnego kontaktu z nauczycielem sprawiają, iż uczniowie uczestniczą w tego rodzaju zajęciach chętnie, pracują z zaangażowaniem. Wychowankowie pozbywają się niejednokrotnie utrwalonych, negatywnych schematów zachowania (bierności, nieśmiałości, lęku i niskiej samooceny), postrzegają siebie w sposób pozytywny, stają się aktywni i nabywają pewności siebie.
Wybrane metody i techniki pracy indywidualnej z uczniami:
- program rozwijający percepcję wzrokową M. Frostig
- edukacja matematyczna wg E. Gruszczyk Kolczyńskiej
- kinezjologia edukacyjna P. Dennisona
- pedagogika zabawy
- metoda dramy
Logoterapia
Uczestnikami zajęć są uczniowie z zaburzeniami rozwoju mowy i języka o różnej etiologii. Zajęcia obejmują diagnozę logopedyczną oraz terapię. Gabinet logopedyczny wyposażony jest w nowoczesne pomoce, w tym pakiet programów multimedialnych Logopedia oraz innych wspomagających proces terapii. Programy te przeznaczone są do bezpośredniej pracy z dzieckiem. Zabawowa forma zajęć daje dużą satysfakcję dzieciom, podnosi koncentrację uwagi, mobilizuje i zachęca do wysiłku w żmudnych często ćwiczeniach logopedycznych.
Cele logoterapii to:
- diagnoza logopedyczna
- usprawnianie aparatu mownego
- doskonalenie słuchu fonemowego
- wywoływanie głosek systemowych języka polskiego
- utrwalanie poprawnej artykulacji głosek
- kojarzenie głosek z ich odpowiednikami graficznymi (literami)
- poszerzanie zakresu pojęciowego
- rozwijanie umiejętności komunikacyjnych
Metody pracy stosowane podczas zajęć:
- słuchowa
- wyjaśniająca
- demonstracyjna
- naśladowcza
Trening umiejętności społecznych
Jest to cykl zajęć skierowanych do najstarszej grupy wychowanków Ośrodka – uczniów Ponadgimnazjalnej Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy. Uczestnicy zajęć to młodzież w wieku 17-18 lat o dość zróżnicowanym poziomie funkcjonowania społecznego.
Cele szczegółowe:
- kształtowanie pozytywnego obrazu samego siebie, poczucia własnej godności i szacunku do siebie i innych
- doskonalenie szerokiego zakresu umiejętności społecznych
- zwiększenie samodzielności w życiu codziennym
- polepszenie umiejętności komunikacyjnych
- budowanie prawidłowych relacji społecznych
- rozumienie różnorodnych aspektów dorosłego życia i umiejętności zachowania się.
Metody pracy stosowane podczas zajęć:
- metody aktywizujące
- spotkania w kręgu terapeutycznym
- scenki „odgrywanie ról”
- dyskusje, „burza mózgów”
- elementy muzykoterapii
- ekspresja ruchowa i plastyczna
- relaksacja
- projekcja filmów edukacyjnych
Usprawnianie ruchowe i psychoruchowe
W zajęciach tych uczestniczą uczniowie wykazujący:
- trudności w wykonywaniu czynności ruchowych, niezręczność, dużą męczliwość
- słabą równowagę, koordynację ruchową, opóźnienia znajomości schematu ciała
- zaburzenia zachowania o charakterze nadpobudliwości psychomotorycznej lub zbytniej pasywności.
Celem zajęć jest wyrównywanie powyższych deficytów rozwojowych poprzez oddziałujące wielokierunkowo ćwiczenia – z wykorzystaniem elementów metod:
- Kinezjologii Edukacyjnej P. Dennisona,
- Programu Aktywności Ch. Knilla,
- Metody Ruchu Rozwijającego V. Sherborne – obejmujące:
- stymulowanie rozwoju ruchowego, pobudzanie do aktywności, kompensowanie niedoboru ruchu, niwelowanie dyspraksji.
- usprawnianie psychoruchowe w zakresie poczucia schematu ciała, percepcji i koordynacji wzrokowo–ruchowej, orientacji w czasie i przestrzeni, kształtowania dominacji strony ciała, wzmacniania koncentracji uwagi
- ćwiczenia relaksacyjne.
Biblioterapia
Zajęcia te przeznaczone są dla uczniów, w zachowaniu których zauważa się brak zrozumienia, akceptacji, samotność wśród rówieśników, przemoc, agresję, sięganie po używki. Dostrzegając ów problem u uczniów placówki, realizuje się program zajęć z biblioterapii.
Głównym celem tych zajęć jest zapewnienie wsparcia psychologicznego i duchowego wychowankom z problemami edukacyjnymi, osobistymi i rodzinnymi poprzez wykorzystanie terapeutycznych wartości literatury. Program działań terapeutycznych zwiększa aktywność uczniów poprzez dostarczanie im bodźców, które umożliwiają twórcze, aktywne działanie,, pozwalają wzmocnić wiarę we własne siły i relaksują ich.
Treści wybranych utworów literackich wpływają pozytywnie na emocjonalne stany uczestników terapii poprzez wyciszenie ich rozdrażnienia, wyzwolenie z apatii. Przyczyniają się w znacznym stopniu do zmiany sposobu myślenia ucznia, jak również zapoczątkowują poszukiwanie nowych zainteresowań.
Model postępowania biblioterapeutycznego w Ośrodku opiera się na diagnozie, która polega na rozpoznaniu problemów wychowanka oraz na przewidzeniu skutków planowanego działania terapeutycznego.
W trakcie zajęć uczniowie korzystają z głośnego czytania, słuchania lub oglądania odpowiednio dobranych środków terapeutycznych w celu wywołania dyskusji, wymiany poglądów i spostrzeżeń. Te działania zmierzają do wywołania stanów emocjonalnych u ucznia.
Do realizacji programu biblioterapeutycznego w Ośrodku wykorzystuje się następujące techniki i formy pracy:
- dyskusję nad czytanym utworem,
- dramę (wchodzenie w rolę wybranego bohatera i przedstawienie scenek),
- wymyślanie innego zakończenia utworu,
- pisanie listu do bohatera utworu literackiego,
- wykonywanie ilustracji do czytanego utworu,
- wykonywanie prac plastycznych ilustrujących nastrój utworu literackiego,
- wykonywanie prac plastycznych ilustrujących emocje dzieci wywołane czytanym utworem,
- metodę wizualizacji.
Zajęcia z komputerem
Program zajęć rewalidacyjnych proponowany do realizacji z gimnazjalistami- uczniami z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz dla III klasy gimnazjum dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu lekkim.
Cele ogólne:
- Nabycie sprawności w posługiwaniu się komputerem jako narzędziem ułatwiającym naukę, zabawę i pracę.
- Pozytywne motywowanie i aktywizowanie uczniów do nauki.
Cele szczegółowe:
- Edukacja
- Nabycie przez uczniów umiejętności i sprawności w komunikowaniu się z komputerem za pomocą myszy i klawiatury.
- Rewalidacja
- Doskonalenie poprzez ćwiczenia techniki liczenia, pisania, czytania, rozwijania wyobraźni, spostrzegawczości, dokładności i precyzji.
- Wychowanie
- Pomoc uczniom z dysfunkcjami rozwojowymi w przystosowaniu się do funkcjonowania we współczesnym społeczeństwie informatycznym.
Metody pracy
- Metoda praktycznego działania.
- Metody słowne (pogadanki, wyjaśnienia pojęć)
Zajęcia odbywają się w pracowni komputerowej – 1 raz tygodniu dla wyznaczonej grupy. Każdy uczeń ma swobodny dostęp do zestawu komputerowego. Ma możliwość komunikowania się z nauczycielem i zadawania pytań. Uczeń na każdych zajęciach wykonuje określone zadania, za które zostaje nagrodzony punktami lub pochwałę słowną. Ważny jest także wynik jego pracy zapisany w postaci pliku z możliwością wydruku.
Stałej obserwacji i ocenie polegają:
- Prawidłowa postawa w trakcie pracy przy komputerze (zwracanie uwagi na wady postawy)
- Przestrzeganie regulaminu pracowni komputerowej
- Zaangażowanie uczniów w wykonywaną pracę
- Radzenie sobie z wykonywanymi ćwiczeniami
- Estetyczny wygląd prac
- Umiejętność współpracy z innymi